KADINLIĞIN HATIRA DEFTERİNDEN SARARAN BİR SAYFA; ÇEYİZ SANDIKLARI

(Kendimiz İçin Hayat Dersleri)



Çeyiz sandığı Anadolu'da hala var ama büyük şehirlerde sadece büyüklerin evinde eski gizemini ve saygınlığını koruyor.
Çoğu tavan arasına, bodruma, balkona atılmış ve işlevini yitirmiş.
Bir kaç genç çift; kullanımını modernize ederek ya da modernize edilmiş bir biçimde satın almış; salonda, yatak odasında yeniden işlevlendirmiş. Yatak odasında, yatağın ayak ucuna yerleştirilip içine yastık yorgan koyuluyor, salonda ise gösterişli ve nostaljik bir antika mobilya. Belki plak, cd, içki, dergi, kitap koyuyorlardır.
Görünürde içine; kadifeden, ipekten kumaşlar, dantel, oya, sarma, kaneviçe işli yatak odası takımları, pullu oyalar, namazlık, havlu, peşkir, iğne oyası oda takımları, salon takımları, keten mutfak örtüleri, belki bir gecelik ya da damat pijaması vardır.
Basit, somut, sıradan biraz köylü, taşralı, hatta kadını biraz da aşağılayan (onu sadece evliliğe odakladığı için) bir imgesi vardır çeyiz sandıklarının.
Oysa kadınların sır kutusudur çeyiz sandığı.
Gerek genç kızken, gerek yeni gelinken, tüm potansiyeli, zengin iç dünyası ve coşkuları; kutsal eve, kutsal aileye, kutsal babaya, kutsal anneye, kutsal kaynanaya, kutsal koca ve çocuklara yönlendirildiğinden o da içinde gizli kalmış binlerce, şeyi çeyiz sandığına saklar. Bir ona dokunmaz insanlar.
Belki onun içindir kilidi açılırken sandıkların çın çın ötmesi.
Virginia Wolf'ün Kendine Ait Bir Oda'sı gibi, bizim coğrafyamızın tüm kadınlarının da çeyiz sandıkları vardır.
Kadınlık binlerce yıldır sırlarını, iç zenginliklerini, neşelerini, hayallerini saklar bu sandıkta.
Teyzemin sandığında; elli yıldır aramızda olmayan dedemin nüfus cüzdanı durur. Babaannemin ki, çocukluğumda bana en büyülü görünen; üstü teneke kaplı ve her dilimi ayrı bir resim olan sandığı şimdi çok uzaktadır. Annem, aile büyüklerimizin birinin sandığından çıkan dedem ve akrabalarımızın olduğu bu fotoğrafı hem gözünden koruyarak saklar ve kopya ettirip isteyene verir. Ve daha neler neler. Ne şiirler ne maniler ne reçeteler ne tarifler ne kuru güller...
Genç kadınlar evlerine biraz bolluk, bereket, huzur, sağlık, mutluluk getirsin diye bir çok geleneğin, bilgeliğin peşine düşüyor. Ve bunu modernite adına ve yine kutsal aile için yapıyor. Bunlardan biri de Feng shui.
Çeyiz sandıklarımızdan ve özellikle aile büyükleri çekip gitmeden onlardan sorarak öğrenerek ve görerek de çok şey kazanabiliriz.
O sırların içindeki asiliği de görebiliriz.
O sırların içindeki şifayı, iyileştirmeyi bulabiliriz.Bu şifayı kendimiz kadar başkaları için insanlık için kullanabiliriz
Bu bizim için çok daha geniş bir özgürlük alanı tanıyacaktır.

Yakında başka bir ilden gelip de Ankara'da 20-30-40 yıldır oturan kadınların çeyiz sandıklarını açmaya geliyoruz. Bizimle çalışmak isteyen arkadaşları da bu çalışmaya bekliyoruz.